emel canser vikipedi ne demek?
Emel Kanser
Emel kanseri, derinin pigment üreten hücreleri olan melanositlerden kaynaklanan bir cilt kanseri türüdür. Diğer cilt kanserlerine göre daha az görülmekle birlikte, çok daha agresif seyredebilir ve erken teşhis edilmezse diğer organlara yayılabilir.
Nedenleri:
- Ultraviyole (UV) ışınlarına maruz kalma: Güneşlenme, solaryum gibi yapay UV kaynakları en büyük risk faktörüdür.
- Genetik yatkınlık: Ailede melanom öyküsü olan kişilerde risk daha yüksektir.
- Ben sayısı: Vücudunda çok sayıda beni olan kişilerde melanom riski artar.
- Açık ten rengi: Açık tenli, renkli gözlü ve kızıl/sarı saçlı kişilerde risk daha yüksektir.
- Bağışıklık sisteminin zayıflaması: Bağışıklık sistemini baskılayan ilaçlar kullanan veya bağışıklık sistemi zayıf olan kişilerde risk artabilir.
Belirtileri:
- Yeni bir ben oluşumu: Özellikle asimetrik, düzensiz sınırlı, farklı renklerde ve çapı 6 mm'den büyük benler şüphe uyandırmalıdır. (Asimetri)
- Mevcut bir benin görünümünde değişiklik: Boyut, şekil, renk veya yüzeyinde değişiklikler.
- Kaşıntı, kanama veya kabuklanma: Bende meydana gelen olağandışı durumlar.
- Ağrı: Bende ağrı hissi.
Teşhis:
- Dermatolojik muayene: Cilt uzmanı (dermatolog) tarafından yapılan detaylı cilt muayenesi.
- Dermoskopi: Büyüteçli bir aletle benlerin incelenmesi.
- Biyopsi: Şüpheli bir ben veya doku örneğinin alınarak patolojik incelemeye gönderilmesi. (Biyopsi)
Tedavi:
- Cerrahi: Melanomun erken evrelerinde tümörün cerrahi olarak çıkarılması temel tedavi yöntemidir.
- Lenf nodu biyopsisi: Melanomun yayılma riskini değerlendirmek için lenf bezlerinin incelenmesi.
- İmmünoterapi: Bağışıklık sistemini kanser hücreleriyle savaşmaya teşvik eden ilaçlar. (İmmünoterapi)
- Hedefe yönelik tedavi: Kanser hücrelerinin büyümesini ve yayılmasını sağlayan belirli molekülleri hedef alan ilaçlar.
- Radyoterapi: Yüksek enerjili ışınlarla kanser hücrelerinin öldürülmesi. (Radyoterapi)
- Kemoterapi: Kanser hücrelerini öldüren ilaçlar. (Kemoterapi)
Önleme:
- Güneşten korunma: Güneşin en yoğun olduğu saatlerde dışarı çıkmaktan kaçınmak, güneş kremi kullanmak, şapka ve güneş gözlüğü takmak.
- Solaryumdan kaçınma: Solaryum kullanımı melanom riskini önemli ölçüde artırır.
- Cilt kontrolü: Düzenli olarak kendi kendine cilt kontrolü yapmak ve şüpheli benleri bir uzmana göstermek.
- Risk faktörlerini bilmek: Ailede melanom öyküsü olan veya çok sayıda beni olan kişilerin daha dikkatli olması gerekir.